Time flies.......

Ook onze laatse week is voorbij gevlogen. Deze stond met name in het teken van Tabaski (feest van de moslims).
Al weken draaien de tailors overuren om alle kleding te maken die gedragen wordt. Vrouwen in ‘African Dresses’ en mannen in lange jurk met broek, ook kinderen, zelfs de allerkleinsten. Overal geiten: geiten op de markt, geiten achterin de auto, geiten op het dak van busjes, geiten bij de compounds (= het stuk grond + de huizen/hutjes waar de mensen wonen) en uiteindelijk geiten in de pan. Want Tabaski is: nieuwe kleding, bidden, samenzijn, geiten slachten (mannenwerk), koken (vrouwenwerk), eten, muziek en feest. Afrikaanse vrouwen zijn helemaal wild van Afrikaanse kleding en bijbehorende pracht en praal, ook al is er geen geld, kleding laten maken doen ze toch. Voor ieder feest een nieuwe jurk, voor iedere dag van de Tabaski ook! En bij een Afrikaanse jurk horen puntschoenen, handtasjes, zoveel mogelijk sieraden en nephaar. Naast de tailors draaien ook de hairdressers overuren. Er worden hele kapsels letterlijk in het kroeshaar genaaid.
Aangezien wij inmiddels flink ingeburgerd zijn, mocht het ons aan nieuwe kleding niet ontbreken, vond vooral Lamin, de manager van de lodge. Hij heeft voor ons nieuwe kleding gekocht. Wederom op maat gemaakt, de stof mochten we zelf kiezen. Dindsdagochtend (de belangrijkste dag van Tabaski) zijn we in onze ‘African Dress’ richting compound van Lamin gegaan, waar één van zijn twee vrouwen onze hoofddoeken opdeed. Vervolgens met iedereen richting centrale dorpsveld, tussen de mangobomen. Alle mannen langs elkaar in rijen op zelf meegenomen kleedjes, vrouwen en kinderen erachter, ook in rijen op kleedjes. De Imam las voor uit de Koran…. Het was stil, mooi en bijzonder!
Na deze bijeenkomst heeft Niema (de kokkin van de lodge) ons de hele dag op sleeptouw genomen. Dit wil zeggen: uitgenodigd bij haar compound, waar je vervolgens de hele dag ‘rondhangt’. Het slachten van geiten hebben we daar uitgebreid gezien en vastgelegd op camera. We hebben een poging gedaan mee te helpen met koken. Water om bijvoorbeeld handen te wassen, komt gewoon nog uit de put en het besef dat dit niet het Afrika museum is, maar real life, is nog steeds moeilijk te bevatten. Er kwam wel een minibarbeque te voorschijn en we waren allang blij dat we spiezen konden rijgen van versgeslachte stukjes geit + gemarineerde groenten van Niema, om op deze bbq te leggen. Cindy hield zich vooral bezig met het roeren in de pan, terwijl Eva zich stortte op het zetten van Thai tea, een Afrikaanse traditie waarbij hele zoete thee gezet wordt op een houtskoolhoudertje. Om het af te laten koelen schenk je het over van het ene in het andere glaasje, zo hoog mogelijk, iets dat moeilijker was dan het leek. Verder bestond de dag vooral uit het opeten van de geit, het bereiden en koken van nog meer geit, het bijwonen van de plaatselijke voetbalwedstrijd om de avond af te sluiten met een dorpsfeest. Één DJ, totaal vijf nummers (waarbij het steeds een minuut duurde voordat het volgende nummer gestart werd), krakende boxen, geluid dat soms wegviel, 10 kinderen aan iedere hand en 3 op schoot, plastic stoeltjes rondom het zandplein waarin je alleen mocht dansen als je een verzoekje had aangevraagd voor 5 dalasi (=15 cent): Wij vonden dit weer lekker op z’n Afrikaans en bovenal erg schattig!!
Omdat we woensdag in Serakunda (de grootste stad van Gambia) wilde werken in een ziekenhuis van de Jemmeh Foundation for Peace (vernoemd naar de president), hebben we het niet laat gemaakt en zijn we woensdag naar dat ziekenhuis gegaan (zie verderop).
Woensdagavond hebben we de Tabaski nog feestelijk afgesloten bij de lodge naast ons, waar een DJ draaide uit Duitsland. Ditmaal een uitgebreider assortiment, geen kinderen, geluid dat slechts 1x uitviel, dansen onder de sterrenhemel met volle maan en inmiddels veel Afrikaanse vrienden/bekenden.. Het was beetje R&B/ Bob Marley-achtig en na vier uur aaneenstuk gedanst te hebben op, voor onze begrippen toch wat trage muziek, was het einde van de Tabaski voor ons aangebroken. Op naar onze laatste werkdag in Serakunda.

Jammeh Foundation for peace hospital (Serakunda/Bundung)
Begin deze week hadden we nog steeds geen bevalling gedaan in ‘onze’ klinieken. En voor ons eigen gevoel wilden we toch nog wel een Gambiaanse bevalling doen. Om dit voor elkaar te krijgen, was er maar 1 optie: het ziekenhuis in Bundung, waar we de allereerste dag een kijkje hadden genomen. We wisten dat ze hier ongeveer 20 bevallingen per dag deden en het is een foundation ziekenhuis, zodat we geen problemen zouden krijgen met de regering EN misschien nog wel wat met ons project konden doen! Na een telefoontje met Sulayman van de Jammeh foundation konden we 2 dagen aan het werk: woensdag en donderdag.
Woensdag was een vrij rustige dag, we hebben een aantal vrouwen voor ‘consult’ gezien en er was 1 vrouw met weeën. En toen ineens: een huilende baby…. Huh??! De verloskundige rende naar de gang, deed de deur van de badkamer open. En ja hoor, daar lag een baby in een plas bloed te huilen en de moeder stond er naast boven de wc. Dat was de vrouw met weeën, die zonder iemand te roepen, ongemerkt naar de wc was gelopen. En dus alleen bevallen was.. Snel de vrouw op bed gelegd en het kind afgedroogd. Eind goed, al goed.
Donderdag was wat drukker. Rond een uurtje of 5 had Eva haar eerste Gambiaanse baby in de handen en rond 8 uur was het voor Cindy ook raak. Mooie afsluiter dachten wij… Maar toen liep de verloskamer vol en werd het adrenaline-peil even opgekrikt toen Eva ontdekte dat er een vrouw was waarbij ze bij het inwendig onderzoek voelde dat de navelstreng was uitgezakt. ( Gevaar hiervan: Als de navelstreng voor het hoofd ligt en de baby wordt geboren, wordt tijdens het persen de navelstreng afgeklemd, waardoor het kind geen zuurstof krijgt en dus doodgaat..) Ok, rustig blijven... Terwijl Cindy het hoofd inwendig opdrukte, zodat de navelstreng vrij bleef liggen, gaf Eva instructies aan het personeel. Iedereen zei ‘emergency’, maar het handelen ging ook nu weer op z’n Afrikaans. Uiteindelijk met de vrouw in de ambulance met noodvaart over de zanderige hobbelwegen van Bundung, terwijl Eva het hoofd inwendig op bleef drukken (arme vrouw…) Bij aankomst in het ziekenhuis in Banjul, hadden we gelukkig nog steeds goede harttonen. De vrouw werd gelijk klaargemaakt voor een keizersnede, dus waarschijnlijk heeft het kind het overleefd. Helemaal zeker weten we dit niet, want van terugrapportage hebben ze hier helaas nog nooit gehoord.
2 erg indrukwekkende dagen op verloskundig gebied, kunnen we wel zeggen. Bovendien waarschijnlijk ook nog op het gebied van ons project!
Tijdens onze 2de dienst hebben we namelijk met de director van het ziekenhuis gesproken over ons project en hij was erg enthousiast. Hij had gelijk allemaal ideeën over hoe hij dit kon integreren in het ziekenhuis, door geld te vragen bij de zwangerschapscontroles. We hebben e-mailadressen uitgewisseld en hij gaat ons op de hoogte houden van de ontwikkelingen. Zou erg mooi zijn als ze in zo’n druk ziekenhuis, deze procedure invoeren!

Vrijdag hebben we ons werk in de kliniek in Kartong afgesloten: we hebben de laatste hand gelegd aan de verloskamer, de schilder is begonnen met de muurschilderingen en we hebben voor de laatste keer om de tafel gezeten met dr. Jassy en Lamin, om de plannen/organisatie van de kliniek door te spreken.
We zijn blij met het resultaat en hebben goede hoop voor de kliniek hier in Kartong! Bovendien lijkt het er ook op dat het actief leiden, in de meeste klinieken die we bezocht hebben, ook echt standaard ingevoerd gaat worden.

Om dit zeker te weten, moeten we eigenlijk nog een keertje terug...... Wie weet wat de toekomst brengt…..!

Wij hebben hier een erg leerzame, indrukwekkende, gezellige en vooral ook onvergetelijke tijd gehad.
En we willen jullie dan ook allemaal bedanken voor jullie interesse, sponsoring, lieve berichtjes en support. En we hopen dat we jullie een goed beeld hebben kunnen geven van alles wat we hier mee hebben gemaakt en hoe we het sponsorgeld besteed hebben.

We zien jullie over een paar dagen weer in Nederland! (15 december)

Liefs van de 2 Gambiaantjes, Joko en Fatou